به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم، کارشناسان از کم‌تحرکی و فعالیت کم در دوران جوانی، به عنوان یکی از بیماریهای ارتوپدی در دوران میانسالی و سالمندی یاد می‌کنند؛ انواع بیماری‌هایی که می‌تواند فرد را از حرکت متعادل خارج و به این شکل روند فعالیت عادی و روزانه دست و پاها را کند و آسیب‌پذیر کند.
مثلا آرام‌تر راه برود، قدم‌های بلند نتواند بردارد یا برای نشستن و بلند شدن ازروی زمین،نیازبه عصاداشته باشد.اما در این میان، شاید کمترکسی ازعوارض کم‌تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی منظم برسلامت مغزوعملکرد آن بگوید.اماورزش نکردن و تحرک نداشتن، چطور می‌تواند خطر زوال عقل وبروزبیماری‌های مغزی در دوران سالمندی را نزدیک ونزدیک‌تر کند؟
نتایج پژوهش‌های علمی برای سلامت مغز، یک‌مفهوم کلی و اساسی دارد؛ این‌که وقتی یک فرد درحال فعالیت است، قدرت قلب خود را بهبود می‌بخشد و توانایی قلب برای پمپاژ خون در سراسر بدن و از آن مهم‌تر، خون‌رسانی به یکی از مهم‌ترین اندام‌ها یعنی مغز را بالاتر می‌برد. حالا در این میان، یک اولویت‌بندی مهم را فراموش نکنید؛این‌که فعالیت منظم و حرفه‌ای نسبت به فعالیت‌های بدنی سبک و فعالیت‌های سبک نسبت به نشستن و بی‌تحرکی، ارجحیت چشمگیری دارد. این همان برگ برنده سلامت مغز در دوران سالمندی است!
موتورهای محرک مغز
قریب به اتفاق متخصصان مغز و اعصاب تاکید می‌کنند؛ دوعامل اصلی به عنوان موتورمحرک مغزعمل می‌کند؛ اولین آنها فعالیت، ورزش‌های بدنی و تحرک است و دومین عامل هم انجام مطالعه مداوم و خاطره‌سازی است که به فعالیت مغز در همه دوران‌ها به خصوص دوران سالمندی کمک می‌کند.موضوعی که محمدعلی اکبریان،متخصص مغزواعصاب هم آن را تایید می‌کند و ازضرورت وجود این فعالیت‌ها درسبک زندگی افراد می‌گوید:«کار مغز چیست؟ این‌که اطلاعات را می‌گیرد و در خود نگه می‌دارد و به وقتش از آنها استفاده می‌کند. اما مطالعه نکردن و فعالیت نداشتن، باعث ته‌کشیدن اطلاعات مغزمی‌شود وکارایی خودش را ازدست می‌دهد.»ازدست دادن کارایی یعنی همان ویژگی ورفتارهایی که ازافراددچار آلزایمرمی‌بینیم؛ افرادی که مغزشان دیگر دستورفکرکردن،مرورخاطرات،فعالیت درست‌اعضای بدن و...رابه آنها نمی‌دهد.
ورزش، مغز را زنده نگه می‌دارد
تجربه نشان داده بسیاری از سالمندان، برای سالم ماندن عملکرد مغز، به فعالیت‌های فکری مانند کتاب خواندن، حل جدول، سودوکو، بازی شطرنج و...روی می‌آورند امادرمیان این فعالیت‌های فکری،ازفعالیت‌های بدنی که شاید نسبت به فعالیت‌های فکری، اولویت بالاتری دارد،غافل هستند:«واقعیت این است که ورزش وتحرک بدنی باعث افزایش خون‌رسانی به مغز و راه افتادن جریان مغز می‌شود. همین جریان است که می‌تواند مغز را در حالت سلامت نگه‌دارد.»
برقراری تعادل میان دو طرف بدن در حالت نشستن‌های اجباری مانند وقت درس خواندن، پشت میزنشینی‌های سرکار و... هم می‌تواند چنین جریانی را درمغزراه بیندازد؛این رادکتراکبریان می‌گویدوادامه می‌دهد:«چه بهترکه در طول روز، ساعتی را به حرکت دادن دست و پاهای‌مان اختصاص دهیم؛مثلا دست چپ را جلو ببریم وپای راست راعقب نگه داریم. به این حرکات، ورزش‌های تقابلی می‌گوییم؛ حرکاتی که مخچه رابه فعالیت وامی‌دارد و خطر زوال عقل را از فرد دور می‌کند.»
بنشین اما فکر کن
بعضی‌ها ازپیامدهای نشستن‌های طولانی‌مدت مقابل تلویزیون می‌گویند؛نشستن‌هایی که می‌تواند فردجوان رادردوران سالمندی به دردسر بیندازد و فرد سالمند را با بیماریهای عقلی ومغزی روبه‌رو کند! اما آیا واقعا نشستن مقابل تلویزیون می‌تواند تااین اندازه خطرناک باشد؟سوالی که دکتر اکبریان، نورولوژیست، به آن پاسخ می‌دهد:«وقتی از کم‌تحرکی و تاثیر آن بر مغزمی‌گوییم،منظورمان نشستن‌های بدون‌تفکر است؛منظور نشستن‌هایی است که فردازمغزخودهیچ کاری نمی‌کشد.»
در واقع اکبریان معتقد است که نشستن جلوی تلویزیون حتی به مدت طولانی، اگر ذهن درگیر مسأله‌ای باشد که در حال تماشاست، می‌تواند خطر کمتری نسبت به آن کم‌تحرکی چند ساعته داشته باشد که فرد فقط به تلویزیون خیره است و کاری از مغز و عقلش نمی‌کشد!
اکبریان ادامه می‌دهد:« مثلا یکی از نمونه‌های کم‌تحرکی با تفکر، ورزش یوگاست؛ ورزشی که ظاهرا تحرک کمی دارد اما ترکیب فعالیت بدنی همرا با تفکر، اتفاقا دستاوردهای مثبتی برای سالم نگه‌داشتن مغز دارد.»
انگار هرکسی خودش می‌داند که چقدر در زندگی روزمره، دچار بی‌تحرکی، یک‌جا نشینی و نداشتن فعالیت مفید شده است؛ آن‌وقت است که باید از زوال عقل و پیدایش آلزایمر در دوران سالمندی‌بترسد.
نظر شما